කුලසිංහ මොරගහකන්ද ජලාශය (මහවැලි යෝජනා)

මේක අම්මලා එක්ක අනුරාධපුරේ යනකොට ගිය ගමනක්.මෑත යුගයේ ඉදිවූ විශාලතම වාරි ව්‍යාපෘතිය තමයි මේක.

මාතලේ දිස්ත්‍රික්කය මුල්කරගනිමින් නිර්මාණයවූ අඩි 213ක් උස  Gravity Dam එකක් ජල ධාරිතාව ඝන මීටර මිලියන 500ක් සහිත "කුලසිංහ ජලාශය හෙවත්,මොරගහකන්ද ජලාශය 2018 වර්ෂයේ ජනතාසන්තක" වන ලදී.

මිනිපේ වම් ඉවුරෙන්ද අඹන් ගගෙන්ද /කළුගගෙන්ද පෝෂණය වන මෙම ජලාශය ඉදිවුයේ 2007 වසරේ ආරම්බ කරනලද  කලුගග - මොරගහකන්ද ව්‍යාපෘති යෝජනා ක්‍රමය යටතේය. මෙය මහවැලි යෝජනා ක්‍රමයේ අවසාන ව්‍යාපෘතියද වේ . 1968 දී ආරම්භ වූ මහවැලි ව්‍යාපෘතියේ C කොටසට අයත් මෙමගින් කෘෂිකර්මාන්තයට මෙන්ම ජල විදුලි උත්පාදනයටද මහගු කර්තව්‍යයක් සිදුවේ(18 MW විදුලි ජනනයක් සිදුකරයි ). තවද  කලුගග ජලාශය සමග 10km පමණ වන උමන් ජල මාර්ගයකින් මෙම ජලාශය සම්බන්දවෙලා පවතිනවා. 

ඔයාලා හැමෝටම නාඋලින් හැරිලා ඇළහැර හෙට්ටිපොල පාරේ ගියාම මේ වටිනා කියන නිර්මාණය බලාගන්න පුළුවන් ..

ඔයාලත් නොවරදවාම යන්න මේ අසිරිය බලාගන්න ,හැබැයි මම අනික් post වල කියනවා වගේ පොලිතින් වගේ අපද්‍රව්‍ය ගෙනිහින් දාලා එන්න එපා. පරිසරය රැක්කොත් අපිත් රැකෙයි ....

 #...රසවිඳින්න ... ඇවිදින්න ..... ජිවිතේ විඳින්න..... #

ඔබට සුබගමන් !!!!

උඩරට රාජධානියේ කඩුගන්නාවේ වතගොත - 02 ( කැප්ටන් ඩෝසන් කුළුන )

මේක මගේ කලින් කතාවට සම්බන්දයි ...එක කියවාගෙන එන්න ඕනිනම් (https://isuruflicker.blogspot.com/2020/04/01.html)

හරි ඔන්න ඔහොම බලන කොටුව එහෙමත් බලාගෙන අපි ටික ඉතින් පල්ලම් බැස්ස කඩුගන්නාවට, කඩුගන්නාව නගරයට බැහැපුවාම අපිට පේනවා සුදු පාටට උසට උසේ තියන කුළුණක් . හරියට ප්‍රදීපාගාර ක්‍රමේට හදපු එකක් වගේ ... අන්න ඒකට තමයි කියන්නේ ..

කැප්ටන් ඩෝසන් කුළුන 

මොකද්ද මේ ඩෝසන් කුළුන කියන්නේ,එකත් හරිම රස කතාවක් .කොහොමෙන් කොහොම හරි සිංහලේ අන්තිම රජතුමා වෙච්චි ශ්‍රී වීර පරාක්‍රම නරේන්ද්‍රසිංහ රජතුමාගෙන් පස්සේ රට බාර ගන්නේ නායක්කර් වංශිකයෝනේ (ශ්‍රී විජය රාජසිංහ, කිර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ ,රාජාධි රාජසිංහ ,ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ )
. ඉතින් රොබට් බ්‍රවුන්රිග් කියන ඉංග්‍රීසි පාලකයාගේ කාලේදී ,ඒ කියන්නේ ක්‍රි.ව.1815 දී අපේ රදළ පැලැන්තියේ කට්ටිය මද මහනුවරදී ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජ්ජුරුවෝ අල්ලලා දෙනවත් එක්කම මෙච්චරකල් සිහලයින්ට කියලා තිබ්බ උඩරට රාජධානියයි ,මුළු මහත් ලංකාවයි ඉංග්‍රීසින්ගේ යටත් විජිතයක් වෙනවා.

උපුටගනිමක් 

ඔන්න ඔය කාලේ මුළු රටේම පාලන බලය තියාගන්න කැරලි මර්ධනය කරන්න සේනා යවන්න ඕනේ වෙනවා බ්‍රවුන්රිග් ආණ්ඩුකාරයට, මොකද ඒ කාලේ දැන් වගේ නෙවෙයි අවුරුද්දෙන් බාගයක්ම වැස්ස ,වසංගත පැතිරෙනවා.ගංගා උතුරනවා නිතර සබදතාවයන් තියාගන්න බැරිවෙනවා.මේ හින්දා ආණ්ඩුකාරවරයා මහනුවරට මාර්ගයක් හදන්න භාරදුන්නේ කැප්ටන් විලියම් ෆ්‍රැන්සිස් ඩෝසන් කියන ඉන්ජිනේරුතුමාට ඒ 1818 දී . මෙතුමා භුමිය පරික්ශාකරලා වැඩේ පටන් ගන්නවා 1820 දී ,ඒ කියන්නේ ශ්‍රීමත් එඩ්වඩ් පැජට් කියන ආණ්ඩුකාරවරයාගේ කාලේදී.ඉතින් මෙහෙම පටන් ගත්ත වැඩේ කැළණි ගං මිටියාවත ,මා ඔය මිටියාවත ඔස්සේ වසර 10ක් පුරාවට ,ඒ කියන්නේ "රොබට් බ්‍රවුන්රිග් ,ශ්‍රීමත් එඩ්වඩ් පැජට් ,ශ්‍රීමත් ජේම්ස් කැමල් , ශ්‍රීමත් එඩ්වඩ් බාන්ස් " කියන ආණ්ඩුකාරවරුන්ගේ ධූරකාල තුල ඉදිවෙනවා.

මහනුවර බලා 

කොහොමෙන් කොහොම හරි මේ පාර හදගෙන එද්දී , 1829 මාර්තු 29   ශ්‍රීමත් එඩ්වඩ් බාන්ස් (කදුකර අලින් මුලින් උපුටා දැමු ආණ්ඩුකාරවරයා ) කියන ආණ්ඩුකාරවරගේ කාලේ ඩෝසන් ඉංජිනේරු මහත්තයා මිය යනවා .ජනප්‍රවාද තොරතුරු අනුව සමහරෙක් කියන්නේ වසංගතයක් පැතිරිලා එකෙන් ලෙඩ වෙලා මරුන කියලා.තවත් සමහරෙක් කියන විදියට සර්පයෙක් දෂ්ට කරලා මැරුණා කියනවා.කොහොම නමුත් මහනුවරට සැතපුම් 8ක් පමණ ඉතිරිවෙලා තියෙද්දී මේ ව්‍යසනය වෙලා තියනවා. වසර 1832 දී මේ මාර්ගය නිමවුමේ උපහාරය පුදන්ට ශ්‍රීමත් රොබට් විල්මට් හෝටන් (හෝටන්තැන්න අහලා ඇතිනේ,ඒ මෙයාගේ නමින් නම් කරේ ) ආණ්ඩුකාරවරයාගේ මුලිකත්වයෙන් මෙනන් මේ කුලුන කඩුගන්නව මුදුනේ උඩරටටත් පහතරටටත් මුහුණලාගෙන හැදෙනවා .

උපුටාගැනීමක් 

ඔන්න ඕකයි කතාව මෙතනට ආවමනම් හරි අපුරුවට කඩුගන්නාව නගරය ,බතලේගල පහල කඩුගන්නා නිම්නය දෙවනගල සාමසර කන්ද එහෙමත් පේනවා .

මෙහෙ එන අයට එන්න හරිම ලේසි කෝච්චියෙන් ,බස් එකෙන් කොහොම අවත කදුගන්නවේදී බැස්සනම් ඉතින් ඩෝසන් ඉංජිනේරු මහත්තයාගේ සිහිවටනෙත් බලාගෙන යන්න පුලුවන්.

වෙනද වගේම ඉල්ලන තියන කරුණු කාරනා ගොඩක් තියනවා ..කුරුටු ගාන්න එපා.එක හරිම අශිෂ්ඨයි.

ඔයාලත් නොවරදවාම යන්න මේ අසිරිය බලාගන්න ,හැබැයි මම අනික් post වල කියනවා වගේ පොලිතින් වගේ අපද්‍රව්‍ය ගෙනිහින් දාලා එන්න එපා. පරිසරය රැක්කොත් අපිත් රැකෙයි ....

දෙවනගල ,බතලේගල ,සාමසර කන්ද 

 #...රසවිඳින්න ... ඇවිදින්න ..... ජිවිතේ විඳින්න..... #

ඔබට සුබගමන් !!!!